ReLExSMILE ย่อมาจาก Refractive Lenticule Extraction – Small Incision Lenticule Extraction เป็นเทคโนโลยีล่าสุดในการรักษาสายตาสั้นและสายตาเอียงโดยใช้เฟมโตเลเซอร์ (Femtosecond laser) ที่มีความแม่นยำสูงในการตัดเนื้อกระจกตา เป็นชิ้นแบนๆคล้ายแพนเค้ก ที่เรียกว่า Lenticule โดยความหนาของชิ้น Lenticule จะเป็นสัดส่วนกับค่าสายตาที่ต้องการแก้ไข จากนั้นเปิดแผลยาว 2-4 มม. เพื่อนำชิ้น Lenticule ออกมา
รูปแบบการรักษาเลสิค
เลสิคคืออะไร…มีกี่แบบ…ทำอย่างไร
เลสิคเป็นชื่อย่อ มาจากคำว่า LASIK คือ Laser in situ keratomileusis แท้จริงแล้วเป็นชื่อเรียก 1 ในวิธีการผ่าตัดแก้ไขสายตาผิดปกติด้วยเลเซอร์ แต่เนื่องจากมีการทำอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน จึงทำให้เข้าใจว่าเป็นชื่อเรียกโดยรวมของการผ่าตัดแก้ไขสายตาโดยใช้เครื่องเลเซอร์ยิงเพื่อปรับความโค้งของกระจกตา ทำให้ปรับเปลี่ยนโฟกัสของตาให้ตกบนจุดที่มองเห็นภาพชัดที่สุด
การผ่าตัดแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ ที่ทำในปัจจุบัน มี 4 วิธี
1. PRK
ย่อมาจาก Photorefractive keratectomy เป็นวิธีดั้งเดิม ได้ผลดี และยังใช้จนถึงปัจจุบัน ทำโดยการลอกผิวกระจกตาชั้นด้านบนสุดออก จากนั้นจึงยิงเลเซอร์ชนิด excimer laser เพื่อปรับความโค้งของกระจกตา และปิดแผลที่กระจกตาด้วยคอนแทคเลนส์นาน 5-7 วัน
ข้อดี: คือ ราคาย่อมเยา,สามารถทำได้ในคนไข้ที่กระจกตาบางเนื่องจากไม่มีการแยกชั้นกระจกตา ,เหมาะกับคนไข้ที่มีปัญหากระจกตาถลอกบ่อยๆหรือตาแห้งเรื้อรัง รวมถึงเหตุผลทางอาชีพ เช่น นักบิน ทหาร ตำรวจ บางสายงานที่อนุญาตให้ทำได้เฉพาะ PRK เท่านั้น
ข้อด้อย: คือ มีการระคายเคืองตาในช่วง 2-3 วันแรก และช่วงแรกการมองเห็นอาจยังไม่คมชัดต้องใช้ระยะเวลาพักฟื้นนาน 5-7 วัน
2. เลสิคใบมีด หรือ LASIK
พัฒนามาจาก PRK คือมีการแยกชั้นกระจกตาโดยใช้ใบมีดและเปิดขึ้นเป็นฝา ที่เรียกว่า flap จากนั้นจึงยิงเลเซอร์ตัวเดียวกัน คือ excimer laser เพื่อปรับความโค้งของกระจกตาและปิดฝากลับเข้าที่เดิม เพื่อลดการระคายเคืองตาหลังทำ
ข้อดี: คือ พักฟื้นเพียง 1-2 วันหลังทำ การระคายเคืองตาน้อย
ข้อด้อย: คือ ฝากระจกตาหากโดนอุบัติเหตุกระทบกระแทกแรงๆ สามารถเคลื่อนจากตำแหน่งเดิมได้ และการเปิดฝากระจกตาทำให้มีแผลทำให้มีอาการตาแห้ง และแสงแตกกระเจิงในตอนกลางคืน นาน 3-6 เดือน
ในคนไข้บางราย กระจกตาบาง หรือมีความโค้งของกระจกตาที่มากหรือน้อยกว่ามาตรฐานมาก อาจทำให้มีความเสี่ยงในการเปิดฝากระจกตาด้วยใบมีดไม่สมบูรณ์ได้
3. เฟมโตเลสิค หรือ Femtosecond LASIK
หรือเลสิคไร้ใบมีด ใช้เลเซอร์ในทุกขั้นตอนการผ่าตัด โดยใช้ femtosecond laser ในการเปิดฝากระจกตาแทนใบมีด ซึ่งมีความแม่นยำ และปลอดภัยกว่า จากนั้นจึงใช้ excimer laser ยิงเพื่อปรับความโค้งของกระจกตา
ข้อดี: คือ การใช้เลเซอร์เปิดฝากระจกตา มีความปลอดภัยและแม่นยำกว่าการใช้ใบมีด และสามารถรองรับผู้ป่วยที่มีกระจกตาบางหรือค่าความโค้งของกระจกตาผิดปกติได้มากขึ้น แผลฝากระจกตาที่เกิดขึ้นจากการใช้เลเซอร์มีความแข็งแรงกว่าการใช้ใบมีดเปิด ทำให้โอกาสฝากระจกตาเคลื่อนน้อยกว่าเลสิคใบมีด
ข้อด้อย: คือ การมีฝากระจกตา ทำให้ตาแห้งและแสงแตกกลางคืนได้ และหากโดนอุบัติเหตุกระทบกระแทกแรงๆก็ยังมีความเสี่ยงของฝากระจกตาเคลื่อนอยู่
4. ReLExSMILE
ย่อมาจาก Refractive Lenticule Extraction – small incision lenticule extraction เป็นเทคโนโลยีล่าสุดในปัจจุบัน ที่ไม่เปิดฝากระจกตา แต่จะใช้ femtosecond laser ยิงเพื่อตัดเนื้อกระจกตาเป็นชิ้นแบนๆคล้ายแพนเค้ก ที่เรียกว่า lenticule จากนั้นจึงนำออกผ่านแผลเล็กๆที่กระจกตา ขนาดเพียง 2-3 มม.
ข้อดี: คือ แผลที่กระจกตามีขนาดเล็ก ทำให้ความแข็งแรงของกระจกตามากกว่าเลสิค ตาแห้งน้อยกว่า และแสงแตกกระเจิงตอนกลางคืนน้อยกว่า
ข้อด้อย: คือ ยังไม่สามารถแก้ไขสายตายาวแต่กำเนิดได้ และต้องใช้ความชำนาญของแพทย์มากกว่าเลสิค และการฟื้นตัวนานกว่าเลสิค แต่เร็วกว่า PRK
การตรวจประเมินสภาพตาก่อนทำเลสิค จะตรวจอย่างละเอียดตั้งแต่ความแข็งแรงของกระจกตา ความหนากระจกตา วัดค่าสายตาโดยละเอียด และตรวจจอประสาทตา ซึ่งจะใช้เวลานานประมาณ 2-3 ชม. เมื่อแพทย์ได้ข้อมูลต่างๆครบแล้ว จะแจ้งว่าคนไข้สามารถทำวิธีไหนได้บ้าง หรือหากกระจกตาไม่เหมาะต่อการแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ จะแนะนำวิธีอื่น เช่น การผ่าตัดใส่เลนส์เทียมในดวงตา หรือที่เรียกว่า ICL
ทำไมต้อง ReLEx Smile
การแก้ไขสายตาด้วยวิธี ReLExSMILE ได้รับการอนุมัติจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกาตั้งแต่ปี พ.ศ.2559 และได้พัฒนาจนได้รับอนุมัติให้ใช้ในการแก้ไขสายตาสั้น ได้ตั้งแต่ -1.0 ถึง -10.0 และแก้ไขสายตาเอียงได้ตั้งแต่ 0.75 ถึง 5.0
ทำไม ReLEx SMILE จึงเป็นทางเลือกที่ดีกว่า
เพราะด้วยแผลกระจกตาที่เล็กเพียง 2-4 มม. ทำให้เมื่อฟื้นตัวแล้ว กระจกตายังคงความแข็งแรงมากกว่าวิธีเลสิค และเนื่องจากไม่มีการเปิดฝากระจกตา จึงลดความเสี่ยงของภาวะฝากระจกตาเคลื่อนได้ โดยเฉพาะในอาชีพหรือกีฬาที่มีโอกาสปะทะกัน เช่น ตำรวจ นักมวย
การเปิดแผลเล็กเพียง 2-4 มม. ยังพบว่ารบกวนเส้นประสาทตาน้อยกว่า จึงเกิดอาการตาแห้งน้อยกว่า และมีแสงแตกกระจายตอนกลางคืนน้อยกว่าวิธีเลสิคอีกด้วย
ข้อจำกัด ReLEx SMILE
- ReLexSMILE สามารถแก้ไขสายตาสั้นได้ถึง -10.0 และสายตาเอียงได้ถึง -5.0 แต่ ยังไม่สามารถแก้ไขสายตายาวได้
- ReLExSMILE เป็นการผ่าตัดที่มีการติดตามผลในระยะสั้นกว่าวิธีเลสิคซึ่งเป็นวิธีแก้ไขสายตาที่ทำมานานมากกว่า
- ผู้ป่วยต้องตั้งใจและให้ความร่วมมือขณะที่ใช้ femtosecond laser ในการตัดเนื้อเยื่อกระจกตาเพราะมีโอกาสทำให้การดูดจับลูกตาไม่สมบูรณ์ได้ โดยเฉลี่ยจะใช้เวลาประมาณ 23-26 วินาที
- การแก้ไขค่าสายตาเพิ่มเติม (enhancement)ในวิธี ReLExSMILE จะมีความซับซ้อนมากกว่าวิธีเลสิคและ PRK
- การมองเห็นในวันแรกหลังผ่าตัดจะยังไม่คมชัดเท่ากับวิธีเลสิค แต่จะเป็นเพียง 1-2 สัปดาห์แรกเท่านั้น เมื่อกระจกตาฟื้นตัวเต็มที่การมองเห็นจะชัดเจนเท่ากับวิธีเลสิค
ส่วนข้อที่ทุกคนสงสัยว่า ทำไมราคา ReLEx SMILE ถึงสูงกว่าวิธีอื่น เนื่องจากเป็นเทคโนโลยีใหม่ล่าสุดที่ใช้ Femtosecond laserในทุกขั้นตอน และต้องใช้ทักษะความชำนาญของแพทย์เป็นพิเศษ ทำให้ราคาสูงกว่าทุกวิธีค่ะ
Visumax กับ Mel90 ต่างกันอย่างไร
ทั้งสองเครื่องเป็นเครื่องเลเซอร์จากบริษัท Zeiss ประเทศเยอรมันเช่นเดียวกัน แต่เป็นเลเซอร์คนละชนิด
Mel90 เป็นเครื่องเลเซอร์ชนิด Excimer laser. ที่มีคุณสมบัติปรับความโค้งของกระจกตาได้อย่างแม่นยำ เปรียบได้เสมือนกับการเจียระไนกระจกตาตามค่าสายตาที่แพทย์ตั้งค่าไว้ ทำให้กระจกตาเปลี่ยนเป็นเลนส์แว่นตา และปรับระยะโฟกัสให้ตกลงบนจุดที่คมชัดที่สุด จึงใช้ในการรักษาสายตาด้วยวิธี PRK และเลสิคมาเป็นระยะเวลานานหลายสิบปี
ต่อมาในช่วงปี 1990s มีการพัฒนาเลเซอร์ตัวใหม่ที่เรียกว่า เฟมโตเลเซอร์ หรือชื่อเต็มว่า femtosecond laser เพื่อนำมาใช้รักษาสายตา คือ เครื่องชื่อ visumax นั่นเอง
Visumax เป็นเครื่องเลเซอร์ชนิด femtosecond laser มีคุณสมบัติทำให้กระจกตาแยกชั้นได้อย่างแม่นยำ เปรียบเสมือนการตัดด้วยมีดแต่มีความแม่นยำมากกว่า สามารถปรับความลหนาของฝากระจกตาได้หลากหลาย จึงนำมาทดแทนการใช้ใบมีดในการเปิดฝากระจกตาใน Femtolasik ก่อนจะยิงปรับความโค้งกระจกตาด้วย excimer laser นั่นเอง
และเทคโนโลยีล่าสุด คือ ReLExSMILE ซึ่งเราจะใช้วิธีการยิงเลเซอร์ตัดกระจกตาเป็นชิ้นแบนๆคล้ายแพนเค้ก เราก็จะใช้เพียงแค่ femtosecond laser เครื่องเดียว คือ visumax นั่นเอง
ดังนั้น หากคนไข้ทำการรักษาสายตาด้วย
- PRK จะลอกผิวกระจกตาออก และยิงปรับความโค้งด้วย Mel90
- เลสิคใบมีด จะเปิดฝากระจกตาด้วยใบมีด และยิงปรับความโค้งด้วย Mel90
- FemtoLASIK จะเปิดฝากระจกตาด้วยเลเซอร์ คือ Visumax และยิงปรับความโค้งด้วย Mel90
- ส่วน ReLExSMILE จะตัดกระจกตาเป็นชิ้นบางๆด้วย visumax และนำออกผ่านแผลเล็กๆที่กระจกตา ขนาดเพียง 2-3 มมเท่านั้น